به گزارش مجله خبری نگار/وطن امروز: آلودگی هوا این روز‌ها دست‌بردار پایتخت و کلانشهر‌های کشور نیست؛ به شکلی که تهران ۱۱ روز متوالی است در دود و آلودگی غوطه‌ور است و شهروندان هوای ناسالم استنشاق می‌کنند. با توجه به استمرار سکون جوی و انباشت آلاینده‌ها در آسمان کلانشهر‌های تهران و البرز، تعطیلی مدارس و دانشگاه‌های این ۲ استان تا سه‌شنبه تمدید شد تا آموزش همچنان غیرحضوری باشد.

به گزارش مجله خبری نگار، پدیده آلودگی هوا هر سال در فصول سرد سال به دلیل وارونگی هوا، پایتخت‌نشینان و ساکنان برخی کلانشهر‌ها را با مشکل جدی مواجه می‌کند. این در حالی است که طبق قانون هوای پاک که ۵ سال از تصویب آن می‌گذرد، ۲۳ دستگاه به صورت غیرمستقیم و ۱۹ دستگاه به صورت مستقیم در مدیریت و کاهش آلودگی هوای کلانشهر‌ها نقش دارند، اما این دستگاه‌ها و نهاد‌های تصمیم‌گیر به وظایف خود عمل نکرده‌اند و همچنان نسخه شفابخشی برای مهار این معضل پیچیده نشده است.

به گفته کارشناسان وزارت بهداشت، آلودگی هوا سالانه منجر به مرگ بیش از ۲۰ هزار نفر در کشور می‌شود. بر اساس گزارش‌ها دیروز نیز همچون روز‌های گذشته میانگین شاخص آلودگی هوای تهران عدد ۱۵۰ را رد کرد و در برخی مناطق تهران شاخص آلودگی به بیش از ۱۸۰ نیز رسید تا پایتخت در شرایط قرمز آلودگی هوا برای همه گروه‌ها قرار گیرد. طبق بررسی‌ها، اکسید‌های نیتروژن ناشی از اگزوز خودرو‌ها بویژه ۱۷ میلیون خودروی فرسوده و غیراستاندارد در کشور که بخش عمده‌شان در تهران و کلانشهر‌ها فعالیت می‌کنند، بیشترین نقش را در آلودگی هوا در فصول سرد سال دارد. بنا به گزارش‌های موجود ۸۳ درصد آلودگی هوای تهران ناشی از منابع متحرک یعنی خودرو‌ها و موتوسیکلت‌های کاربراتوری است.

*صدور هشدار نارنجی برای آلودگی هوای تهران

هوای تهران و اغلب کلانشهر‌ها آلوده است و کارشناسان هشدار می‌دهند در این شرایط شهروندان حتی‌الامکان از منزل خارج نشوند. مدیرکل مدیریت بحران استان تهران با تاکید بر ضرورت آماده‌باش نیرو‌های امدادی در پایتخت، از صدور هشدار نارنجی آلودگی هوا خبر داد و گفت: مردم از تردد غیرضرور در فضای باز خودداری کنند.

حامد یزدی‌مهر از صدور هشدار نارنجی آلودگی هوا توسط مدیریت بحران خبر داد و گفت: طبق اعلام سازمان هواشناسی استان تهران از بعدازظهر روز یکشنبه ۲۷ آذرماه تا روز سه‌شنبه ۲۹ آذرماه انباشت آلاینده‌ها و افزایش شاخص آلودگی هوا را شاهد خواهیم بود. وی افزود: طبق هشدار هواشناسی مبنی بر اینکه در غالب ساعات، کاهش کیفیت هوا تا حد ناسالم برای تمام گروه‌ها می‌شود، در همین راستا مدیریت بحران به مردم پایتخت اکیداً توصیه می‌کند از تردد غیرضروری در فضای باز خودداری کرده و حتماً از منابع غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان و بتاکاروتن زیاد استفاده کنند.

یزدی‌مهر با تاکید بر اینکه در ایام آلودگی هوا کاهش تردد خودرو‌ها باید به طور جدی در دستور کار قرار داشته باشد، افزود: متأسفانه یا خوشبختانه امروز مردم عادی نیز در تعیین میزان آلودگی هوا تأثیرگذار هستند و از همین رو در بسیاری از مواقع شاهدیم که با عادات رفتاری غلط موجب آلوده شدن هوا می‌شویم و با اصلاح برخی رفتار‌ها می‌توانیم در کاهش آلودگی هوا مؤثر باشیم. وی گفت: از راه‌های پیشگیری از آلودگی هوا می‌توان به رانندگی هوشمند اشاره کرد، رانندگی با سرعت مجاز می‌تواند در مصرف بنزین و تولید آلاینده‌های سمی مؤثر باشد.

مدیرکل مدیریت بحران استان تهران از آماده‌باش دستگاه‌های عضو ستاد مدیریت بحران خبر داد و تصریح کرد: ضروری است که نیرو‌های امدادی در اوقات اضطرار آلودگی هوا در حالت آماده‌باش کامل باشند.

*مدارس و دانشگاه‌های تهران تا سه‌شنبه غیرحضوری شد

مدارس و دانشگاه‌های تهران تا سه‌شنبه ۲۹ آذرماه تعطیل شد و کلاس‌ها به‌صورت غیرحضوری تشکیل می‌شود. بر اساس اعلام کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران، مهد‌های کودک، مدارس و دانشگاه‌های تهران تا سه‌شنبه تعطیل شد. همچنین مدارس استان تهران و دانشگاه‌ها جز پردیس، دماوند و فیروزکوه غیرحضوری تشکیل خواهد شد. فروش طرح ترافیک نیز تا سه‌شنبه ممنوع شد؛ ممنوعیت تردد شبانه کامیون‌ها و فعالیت کارخانجات آسفالت‌سازی نیز از دیگر مصوبات کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران بود. پیشنهاد کاهش ۲ ساعته کار ادارات تا روز سه‌شنبه نیز در این جلسه مصوب شد که وزارت کشور در این زمینه تصمیم نهایی را خواهد گرفت. بر اساس مصوبات دیروز کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران، رؤسای ادارات نیز باید با مرخصی مادران دارای فرزند محصل موافقت کنند.

*سه‌شنبه روز پیک آلودگی هواست

تداوم آلودگی هوای تهران موجب شد داربی پایتخت میان استقلال و پرسپولیس در روز سه‌شنبه لغو شود. در همین رابطه «فریبا گودرزی» کارشناس ارشد سازمان هواشناسی دیروز درباره وضعیت هوای تهران گفت: شاخص آلودگی هوا عدد بالای ۱۵۰ را نشان می‌دهد البته این عدد به نسبت دیروز (جمعه) مقداری کم شده است و فردا هم احتمالاً کاهشی خواهد بود، ولی انتظار می‌رود شاخص آلودگی هوای تهران از روز دوشنبه دوباره بالا برود.

وی درباره وضعیت هوای تهران در روز سه‌شنبه اشاره کرد: از روز دوشنبه تا سه‌شنبه هفته جاری به دلیل اینکه انباشت آلاینده‌ها ادامه خواهد داشت، پیش‌بینی می‌شود آلودگی هوا افزایش پیدا کند و در این روز‌ها برای همه گروه‌های سنی مضر باشد. با وجود اینکه احتمال دارد امروز و فردا مقداری شاخص کاهش پیدا کند، ولی به دلیل پایداری وضع هوا و البته انباشت در روز‌های دوشنبه و سه‌شنبه وضعیت هشدار ادامه خواهد داشت. کارشناس هواشناسی درباره اینکه آیا با این وضعیت می‌توان پیش‌بینی کرد که دیدار داربی در روز سه‌شنبه برگزار نشود، اضافه کرد: مطمئناً تا روز سه‌شنبه انباشت ادامه خواهد داشت، ولی تصمیم نهایی را کمیته اضطرار آلودگی هوا خواهد گرفت. با شاخص بالای ۱۵۰ فعالیت‌های فیزیکی در هوای باز به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، بویژه اینکه سه‌شنبه روز پیک آلودگی هواست و شاخص حتی به ۱۷۰ خواهد رسید.
به گفته معاون استاداری تهران شهرآورد تهران در زمان اعلام شده (۲۹ آذر) برگزار نمی‌شود و قرار است فدراسیون فوتبال تاریخ جدیدی را برای این بازی اعلام کند.

*لزوم مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان برای مقابله با آلودگی هوا

سرپرست اداره کل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران ضرورت تغییر نگاه به موضوعات محیط زیستی پایتخت، لزوم استفاده از پژوهش‌ها و ایده‌های نوین شرکت‌های دانش‌بنیان در مقابله با چالش‌های محیط‌زیست شهری را مورد تأکید قرار داد. حلیا سادات‌حسینی در جلسه شورای مدیران محیط‌زیست پایتخت که با حضور حسین نظری، معاون خدمات شهری و محیط‌زیست برگزار شد، اقداماتی مانند شناسایی منابع آلاینده و تلاش برای کاهش این منابع را از جمله تلاش‌های صورت‌گرفته برای ارتقا و بهبود محیط‌زیست شهر تهران ذکر کرد و گفت: اینکه ما هنوز با مسائل و مشکلات عدیده‌ای در حوزه محیط‌زیست شهری مواجه هستیم، بیانگر این است که اقدامات صورت‌گرفته کافی نبوده و به اندازه مورد انتظار بر کاهش و کنترل چالش‌های موجود موثر نبوده است.

وی استفاده از فناوری‌های نوین در حوزه محیط‌زیست، توسعه و افزایش ارتباط و تعامل با شرکت‌های دانش‌بنیان، ایجاد زمینه مشارکت بیشتر و استفاده از ظرفیت دبیران محیط‌زیست در سطح محلات به عنوان سفیران همراه شهرداری تهران را از جمله محور‌های مهم و اثربخش در حل معضلات محیط‌زیست شهری برشمرد و افزود: استفاده از ظرفیت‌های بالقوه خانه‌ها و کانون‌های محیط‌زیست و همراه کردن شهروندان، در افزایش کیفیت محیط‌زیست شهر و زندگی شهر تاثیرگذار خواهد بود.

***

لزوم برخورد قوه قضائیه با سازمان‌های متخلف در اجرای قانون هوای پاک

رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران از قوه قضائیه خواست با سازمان‌های متخلف که قانون هوای پاک را اجرا نکرده و عزم جدی برای اجرای این قانون ندارند، برخورد کند. سوده نجفی با اشاره به اینکه سازمان محیط‌زیست متولی آلودگی هواست، اما به دلیل نقش سایر سازمان‌ها در موضوع آلودگی هوا مثل سوخت صنایع بزرگ و کارخانه‌ها یا خودرو‌های فرسوده، سازمان‌های مسؤول نیز طبیعتا درگیر موضوع می‌شوند، گفت: به همین منظور قانونی به عنوان قانون هوای پاک وضع شده که وظایف هر کدام از دستگاه‌ها در آن مشخص شده است، اما عزم جدی برای اجرا وجود ندارد که انتظار می‌رود قوه قضائیه به موضوع ورود و با سازمان‌های متخلف برخورد کند. وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد یکی از دلایل عدم اجرای قانون هوای پاک موضوع بودجه است، ادامه داد: به عنوان مثال در این قانون بر تعویض خودرو‌های فرسوده یا استفاده از خودرو‌های برقی به جای خودرو‌های بنزین‌سوز تاکید شده است. از سوی دیگر به تغییر نوع سوخت صنایع بزرگ و آلاینده هم اشاره شده است که این تغییر‌ها هزینه‌هایی به همراه دارد که سبب شده تا قانون هوای پاک در اجرا با مشکلاتی روبه‌رو شود.

نجفی افزود: توسعه حمل‌و‌نقل عمومی نیز با مشکل بودجه مواجه است. شهرداری برای افزایش واگن‌های مترو و اتوبوس مشکل بودجه دارد و سهم دولت از توسعه ناوگان عمومی باید تامین شود که شورای شهر ششم بر این موضوع تاکید دارد. شهردار تهران هم لازم است پرداخت سهم دولت از افزایش ناوگان عمومی را در هیات دولت پیگیری کند، چراکه افزایش واگن‌های مترو و اتوبوس قطعا در کاهش ترافیک روزانه که این روز‌ها در نقاط مختلف شهر شاهد آن هستیم، در امر آلودگی هوا تاثیرگذار خواهد بود و شهرداری هم باید نسبت به این موضوع توجه بیشتری داشته باشد.

عضو شورای شهر تهران افزود: آلودگی هوا درست است که سریع روی سلامت شهروندان تاثیر نمی‌گذارد، اما همین بی‌توجهی‌ها باعث می‌شود تاثیرات مخرب هر روز بیشتر و بیشتر شود و فرد رفته‌رفته زمان طلایی درمان را از دست بدهد. این چرخه به گونه‌ای عمل می‌کند که بر اساس آمار سازمان حفاظت از محیط زیست، سال ۱۴۰۰ بیش از ۶ هزار نفر قربانی آلودگی هوا داشته‌ایم.